اطلاعات کامل استانداردهای روغن موتور
اطلاعات کامل استانداردهای روغن موتور
در این مقاله به بررسی استانداردهای روغن موتور از جمله ویسکوزیته، سطح کیفی، تکنولوژی ساخت و دانسیته روغن پرداخته شده است. اطلاعات این مقاله بر اساس استانداردهای جهانی و فناوری‌های پیشرفته صنعت خودرو است.
1. ویسکوزیته روغن موتور
ویسکوزیته روغن موتور یکی از ویژگی‌های مهم آن است که تعیین می‌کند روغن موتور در دماهای مختلف چه رفتاری دارد. این ویژگی بر اساس استانداردهای SAE (انجمن مهندسان خودروی آمریکا) به دسته‌های مختلف تقسیم میشود. در واقع، بیش از بیست نوع ویسکوزیته برای روغن موتور وجود دارد که متداول‌ترین آن‌ها عبارتند از:
- 0W-20: برای موتورهای جدید و خودروهایی که در مناطق سردسیر فعالیت می‌کنند.
- 0W-30: برای بهبود مصرف سوخت و عملکرد بهتر در دماهای پایین و متوسط.
- 0W-40: برای شرایط آب و هوایی سرد و نیز موتورهایی که نیاز به عملکرد در دماهای پایین و بالا دارند.
- 5W-20: مناسب برای خودروهای سواری و خودروهایی که در دماهای پایین‌تری کار می‌کنند.
- 5W-30: ویسکوزیته مناسب برای شرایط آب و هوایی مختلف و خودروهای متوسط.
- 5W-50: برای شرایط دمایی گسترده و عملکرد بهتر در دماهای پایین و بالا.
- 10W-30: ویسکوزیته مناسب برای شرایط آب و هوایی مختلف و خودروهای متوسط.
- 10W-40: مناسب برای خودروهای قدیمی‌تر و خودروهایی که در دماهای بالاتر کار می‌کنند.
- 10W-50: برای خودروهایی که در شرایط دمایی بالاتر و موتورهایی با استهلاک بیشتر طراحی شده است.
- 10W-60: مناسب برای خودروهایی که در شرایط خاص و دماهای بسیار بالا کار می‌کنند.
- 15W-40: برای موتورهایی که نیاز به روغن با ویسکوزیته بیشتر در دماهای بالا دارند.
- 20W-40: برای موتورهایی که نیاز به روغن با ویسکوزیته بیشتر در دماهای بالا دارند.
- 20W-50: معمولاً برای موتورهای سنگین‌تر و خودروهای با عمر بالاتر استفاده میشود.
- 20W-60: معمولاً برای موتورهای سنگین‌تر و خودروهای با عمر بالاتر استفاده میشود.
- 25W-50: برای موتورهای سنگین و موتورهای با نیاز به ویسکوزیته بالا در دماهای بالا.
در این میان، روغن‌های مونوگرید نیز وجود دارند که در آن‌ها تنها یک عدد ویسکوزیته وجود دارد. این نوع روغن‌ها معمولاً در شرایط خاص به کار می‌روند و مناسب برای موتورهایی هستند که تنها در دمای خاصی کار می‌کنند. این ویسکوزیته‌ها عبارتند از:
- W10: برای دماهای پایین، مناسب برای شرایط خاص و روانکاری مواردی که به عملکرد در دماهای پایین نیاز دارند.
- W20: برای شرایط دمایی متوسط، استفاده در محیط‌های با دمای متوسط.
- W30: مناسب برای موتورهایی که در شرایط دمایی ثابت و متوسط کار می‌کنند.
- W40: برای موتورهایی که در دماهای بالاتر کار می‌کنند.
- W50: برای شرایط دمایی بسیار بالا و موتورهای سنگین.
- W60: مناسب برای استفاده در دماهای بسیار بالا و شرایط خاص.
ویسکوزیته روغن موتور باید بر اساس نیازهای دمایی و نوع موتور انتخاب شود تا عملکرد بهینه‌ای داشته باشد و از فرسایش موتور جلوگیری کند.
سطوح کیفی روغن موتور API
انستیتو نفت آمریکا (API) یک مرجع اصلی در تعیین استانداردهای روغن موتور در ایالات متحده است. دسته‌بندی‌های روغن موتور API شامل انواع مختلفی از استانداردهای عملکردی است که به جنبه‌های مختلف عملکرد روغن مانند حفاظت از سایش، کارایی سوخت، و کنترل انتشار گازهای آلاینده می‌پردازد. این دسته‌بندی‌ها به دو گروه اصلی تقسیم می‌شوند: روغن‌های موتور بنزینی و روغن‌های موتور دیزلی.
1. دسته‌بندی‌های API برای موتورهای بنزینی
دسته‌بندی‌های روغن موتور بنزینی API با حرف S (برای "احتراق جرقه‌ای") مشخص می‌شوند. هر کدام از این دسته‌بندی‌ها استانداردها و نیازهای عملکردی مختلفی دارند که بسته به فناوری موتور و ملاحظات زیست‌محیطی تغییر می‌کنند. حروف بعد از "S" نشان‌دهنده ارتقای استانداردها هستند.
دسته‌بندی‌های فعلی API برای موتورهای بنزینی:
| دسته‌بندی | توضیحات | مناسب برای |
|---|
| API SN | استاندارد فعلی برای موتورهای پیشرفته، تمرکز بر بهبود کارایی سوخت، کاهش گازهای آلاینده و بهبود حفاظت در دماهای بالا. این استاندارد محافظت بهتر در برابر لجن، سایش و اکسیداسیون روغن را فراهم می‌کند. | خودروهای جدید (2010 و بعد از آن) با طراحی موتور پیشرفته. |
| API SM | استاندارد قبلی که کارایی بالاتر در دماهای بالا، مقاومت در برابر اکسیداسیون و محافظت بهتر از تشکیل لجن را ارائه می‌دهد. | اکثر خودروها پس از 2004. |
| API SL | محافظت بهینه برای موتورهای با کارایی بالا، کاهش مصرف روغن و بهبود محافظت از سایش. | خودروهای قدیمی‌تر و برخی خودروهای جدیدتر با نیازهای عملکردی کمتر. |
| API SJ | استاندارد برای موتورهایی که در اوایل دهه 2000 و قبل از آن تولید شده‌اند و محافظت خوب در برابر اکسیداسیون، سایش و لجن‌سازی فراهم می‌کند. | خودروهای تولید شده در دهه 1990 و اوایل 2000. |
| API SH | روغن‌های با عملکرد بالا برای موتورهای تولید شده در اوایل دهه 1990، با بهبود مقاومت در برابر اکسیداسیون و سایش. | خودروهای قدیمی‌تر، معمولاً قبل از 1995. |
| API SG | استاندارد برای موتورهایی که قبل از 1990 ساخته شده‌اند و محافظت اولیه در برابر اکسیداسیون، سایش و تشکیل لجن را فراهم می‌کند. | خودروهای تولید شده در دهه 1980 و قبل از آن. |
API SN Plus:
API SN Plus استاندارد به‌روزرسانی‌شده‌ای از API SN است که بهبود محافظت در برابر پیش‌اشتعال با سرعت پایین (LSPI) را ارائه می‌دهد و عملکرد بهتر در موتورهای توربو شارژر را تضمین می‌کند.
2. دسته‌بندی‌های API برای موتورهای دیزلی
API همچنین دسته‌بندی‌هایی برای روغن‌های موتور دیزلی دارد که با حرف C (برای "احتراق فشاری") مشخص می‌شوند. روغن‌های موتور دیزلی برای نیازهای سخت‌تر موتور دیزلی طراحی شده‌اند و به عملکرد بهتر در برابر دوده، حفاظت از سایش و پایداری دمایی بالا کمک می‌کنند.
دسته‌بندی‌های فعلی API برای موتورهای دیزلی:
| دسته‌بندی | توضیحات | مناسب برای |
|---|
| API CK-4 | استاندارد جدیدتر برای موتورهای دیزلی، ارائه حفاظت بهبود یافته در شرایط دمایی و بار بالا، مقاومت در برابر اکسیداسیون، سایش و مدیریت بهتر دوده. | موتورهای دیزلی جدید، هم برای خودروهای جاده‌ای و هم تجهیزات خارج از جاده. |
| API FA-4 | نسخه کارآمدتر از CK-4 با ویسکوزیته کمتر برای بهبود کارایی سوخت و کاهش مصرف سوخت، در حالی که محافظت در برابر سایش و اکسیداسیون حفظ میشود. | موتورهای دیزلی مدرن که نیاز به روغن‌های با ویسکوزیته کمتر دارند. |
| API CJ-4 | ارائه حفاظت بهبود یافته در برابر دوده، اکسیداسیون و سایش. طراحی شده برای موتورهای دیزلی و تجهیزات مورد نیاز محافظت بیشتر. | موتورهای دیزلی قدیمی‌تر که به روغن‌های با عملکرد بالا نیاز دارند. |
| API CI-4 | حفاظت در برابر مصرف روغن، سایش و دوده. اطمینان از عملکرد در موتورهایی که نیاز به سطح بالاتری از محافظت دارند، به ویژه برای موتورهای خارج از جاده و صنعتی. | موتورهای دیزلی از 2002 به قبل که نیاز به مدیریت دوده دارند. |
| API CH-4 | برای موتورهای دیزلی قدیمی‌تر، ارائه عملکرد و محافظت در شرایط سخت. | موتورهای دیزلی قبل از 2002. |
API CK-4 و FA-4:
API CK-4 و API FA-4 به طور خاص برای موتورهای دیزلی مدرن طراحی شده‌اند و محافظت بیشتری در برابر دوده، اکسیداسیون و دماهای بالا ارائه می‌دهند. این روغن‌ها برای موتورهایی که از تکنولوژی‌های پیشرفته برای کاهش انتشار گازها و بهبود کارایی سوخت استفاده می‌کنند، بسیار مناسب هستند.
3. سطوح عملکرد و مزایای دسته‌بندی‌های API
محافظت از سایش: روغن‌های با کیفیت بالا محافظت بهتر در برابر سایش موتور از طریق تشکیل لایه‌های محافظ روی اجزای موتور ارائه می‌دهند که اصطکاک و آسیب را کاهش می‌دهند.
پایداری دمایی بالا: روغن‌های با کیفیت بالاتر مقاومت بهتری در برابر تجزیه در دماهای بالا ارائه می‌دهند و جریان یکنواخت روغن و محافظت از موتور را در دماهای بالا حفظ می‌کنند.
کارایی سوخت: برخی از دسته‌بندی‌های روغن (مثل API FA-4) روی کاهش ویسکوزیته تمرکز دارند تا کارایی سوخت را بهبود بخشند و انتشار گازهای CO₂ را کاهش دهند.
محافظت از انتشار گازها: روغن‌های با عملکرد بالاتر برای کاتالیزورهای موتور و فیلترهای ذرات دیزلی (DPF) طراحی شده‌اند تا به کاهش انتشار آلاینده‌ها و افزایش عمر این قطعات کمک کنند.
4. سیستم برچسب‌گذاری روغن API
برچسب‌های روغن موتور معمولاً شامل ترکیبی از حروف و اعداد هستند که هم درجه ویسکوزیته و هم سطح عملکرد روغن را نشان می‌دهند. برای مثال:
5W-30 API SN: این روغن دارای درجه ویسکوزیته 5W (مناسب برای استفاده در دمای پایین)، درجه ویسکوزیته 30 در دمای کاری و استاندارد API SN است که نشان‌دهنده روغن با عملکرد بالا برای موتورهای بنزینی است.
15W-40 API CK-4: روغن چندگریدی با درجه ویسکوزیته 15W برای دماهای پایین‌تر، درجه ویسکوزیته 40 در دمای بالا و استاندارد API CK-4 که برای موتورهای دیزلی طراحی شده است.
5. نتیجه‌گیری
انتخاب استاندارد روغن صحیح برای موتور شما بسیار مهم است تا از سلامت و عملکرد آن اطمینان حاصل کنید. انتخاب روغن مناسب برای وسیله نقلیه شما نیاز به در نظر گرفتن نوع موتور (بنزینی یا دیزلی) و نیازهای مشخص‌شده توسط سازنده برای عملکرد بهینه، کارایی سوخت و کنترل آلاینده‌ها دارد. همیشه به دفترچه راهنمای خودروی خود مراجعه کنید تا مشخصات صحیح روغن مورد نیاز موتور خود را پیدا کنید
3. تکنولوژی ساخت روغن موتور
تکنولوژی ساخت روغن موتور در حال پیشرفت است و روغن‌های موتور امروزی معمولاً با استفاده از فناوری سنتزی تولید می‌شوند که عملکرد بهتری در دماهای مختلف دارند. روغن‌های موتور سینتتیک و نیمه‌سینتتیک، بسته به نیاز خودروسازان و نوع موتور، انتخاب می‌شوند.
4. جدول دانسیته روغن موتور
در زیر، جدول چگالی روغن‌های موتور با ویسکوزیته‌های مختلف ارائه شده است. این اطلاعات بر اساس استانداردهای SAE J300 و منابع معتبر بین‌المللی جمع‌آوری شده‌اند. توجه داشته باشید که چگالی روغن‌های موتور معمولاً در دمای 15 درجه سانتی‌گراد (59 درجه فارنهایت) اندازه‌گیری میشود.
| درجه ویسکوزیته | چگالی (g/cm³) |
|---|
| 0W | 0.850 - 0.860 |
| 5W | 0.850 - 0.860 |
| 10W | 0.850 - 0.860 |
| 15W | 0.850 - 0.860 |
| 20W | 0.850 - 0.860 |
| 25W | 0.850 - 0.860 |
| 30 | 0.860 - 0.870 |
| 40 | 0.860 - 0.870 |
| 50 | 0.860 - 0.870 |
| 60 | 0.860 - 0.870 |
این جدول نشان‌دهنده چگالی روغن‌های موتور با ویسکوزیته‌های مختلف است. چگالی روغن‌های موتور معمولاً در محدوده 0.850 تا 0.870 گرم بر سانتی‌متر مکعب قرار دارد. تفاوت‌های جزئی در چگالی ممکن است به ترکیبات خاص روغن و افزودنی‌های آن بستگی داشته باشد.
برای اطلاعات دقیق‌تر و جزئی‌تر، می‌توانید به منابع زیر مراجعه کنید:
توجه داشته باشید که چگالی روغن‌های موتور ممکن است با توجه به ترکیبات خاص و افزودنی‌های موجود در آن‌ها متفاوت باشد. بنابراین، برای اطلاعات دقیق‌تر، به مشخصات فنی تولیدکننده روغن مراجعه کنید.
احسان امیری نایی 09129366330
