استانداردهای روغن گیربکس- فهرست استانداردهای جهانی
1404/05/13 مقالات علمی
استانداردهای روغن گیربکس – راهنمای جامع برای انواع خودروهای سواری و سنگین
🧰 تقسیم‌بندی انواع گیربکس‌ها
قبل از ورود به بحث استانداردها، باید انواع گیربکس را بشناسیم:
| نوع گیربکس | کاربرد | نیاز به روغن خاص؟ |
|---|---|---|
| دستی (MT) | خودروهای ساده و اقتصادی | بله، با API GL مشخص میشود |
| اتوماتیک (AT) | خودروهای سواری و لوکس | بله، با ATF تعیین میشود |
| CVT (پیوسته متغیر) | خودروهای هیبرید و مدرن | بله، نیاز به CVT Fluid دارد |
| DCT (دوکلاچه) | خودروهای اسپرت و پرشتاب | بله، با استاندارد DCTF |
| گیربکس‌های صنعتی/سنگین | کامیون، اتوبوس، ماشین‌آلات | نیازمند روغن با GL-4 یا GL-5 با خواص خاص |
🔎 1. استانداردهای روغن گیربکس دستی (MT) – سری API GL
📌 API (American Petroleum Institute)
این استانداردها توسط مؤسسه نفت آمریکا تعریف شده‌اند و برای روغن‌های دنده دستی و دیفرانسیل استفاده می‌شوند.
| رده | توضیح کاربرد |
|---|---|
| API GL-1 | برای گیربکس‌های ساده، بدون افزودنی EP (منسوخ) |
| API GL-2 | چرخ‌دنده‌های مارپیچ ساده، صنایع سبک |
| API GL-3 | بار متوسط، تماس دنده‌ها کمتر (امروزه کم‌کاربرد) |
| API GL-4 | رایج‌ترین روغن گیربکس دستی سواری، شامل افزودنی EP ملایم |
| API GL-5 | گیربکس‌های پر بار، دیفرانسیل هیپوئید، شامل افزودنی EP قوی |
| API MT-1 | گیربکس‌های غیرسینکرون کامیون‌ها و ماشین‌آلات سنگین |
نکته: روغن GL-5 به دلیل افزودنی‌های خورنده ممکن است به برنج و برنز در سینکرونایزر آسیب بزند؛ پس همیشه مطابق دفترچه خودرو عمل کنید.
🧪 2. استانداردهای روغن گیربکس اتوماتیک – ATF
ATF مخفف Automatic Transmission Fluid است. روغن‌های ATF معمولاً قرمز رنگ هستند و دارای خواص روان‌کنندگی، ضد کف، ضد سایش و پایدار در برابر حرارت بالا هستند.
📌 مهم‌ترین استانداردهای ATF:
| استاندارد | سازنده | توضیحات |
|---|---|---|
| Dexron (II, III, VI) | جنرال موتورز | پرکاربردترین استاندارد ATF در ایران. Dexron VI نسخه فول‌سینتتیک، مناسب برای خودروهای مدرن است. |
| Mercon (V, LV, SP) | فورد | معادل Dexron برای خودروهای فورد. Mercon LV مناسب مصرف کم و حرارت بالا. |
| Toyota T-IV / WS | تویوتا | روغن‌های خاص برای گیربکس‌های تویوتا. WS نوع جدیدتر، بسیار رقیق و صرفه‌جوی سوخت است. |
| Nissan Matic D, J, K, S | نیسان | روغن‌هایی برای گیربکس‌های خاص نیسان با گرانروی ویژه |
| Honda Z1 / DW-1 | هوندا | روغن ATF ویژه گیربکس‌های VTEC و توربوشارژ |
| ZF Lifeguardfluid | ZF آلمان | برای گیربکس‌های اتوماتیک اروپایی مانند BMW، Audi و Porsche |
| Allison TES-295 / TES-668 | برای گیربکس‌های سنگین اتوماتیک کامیون‌ها و اتوبوس‌ها |
⚙️ 3. استانداردهای روغن CVT (گیربکس پیوسته متغیر)
| استاندارد | توضیح |
|---|---|
| NS-2 / NS-3 | نیسان – روغن‌های CVT با افزودنی ضد لغزش |
| Toyota FE / TC | مخصوص CVT های تویوتا |
| Honda HMMF / HCF-2 | برای CVT های هوندا |
| Mitsubishi CVTF-J1 / J4 / J4+ | برای گیربکس‌های CVT خاص این شرکت |
| ZF CVT Fluid | برای خودروهای اروپایی با CVT |
توجه: استفاده از روغن ATF در CVT باعث خرابی سریع پولی و تسمه خواهد شد.
⚙️ 4. استانداردهای روغن DCT (دوکلاچه)
| استاندارد | کاربرد |
|---|---|
| Ford XT-11-QDC | برای گیربکس DCT فورد |
| VW G 052 182 / G 055 529 | برای DQ250 و DQ500 فولکس واگن |
| BMW DCTF-1 | مناسب سری M و دوکلاچه بی‌ام‌و |
| Mercedes-Benz 236.21 / 236.25 | برای گیربکس‌های 7G-DCT مرسدس |
🚛 5. روغن گیربکس صنعتی و سنگین
| استاندارد | کاربرد |
|---|---|
| CAT TO-4 / TO-4M | ماشین‌آلات سنگین کاترپیلار |
| Allison C4 | کامیون‌های اتوماتیک سنگین |
| ZF TE-ML 03C / 04D / 07F | گیربکس‌های دستی یا اتومات صنعتی با بارهای بالا |
| MAN 341 Type E / Z3 / Z5 | روغن‌های دنده برای کامیون‌های مان |
| Voith H55.6335 | برای گیربکس‌های انتقال اتوبوس و ترانزیت‌ها |
🎯 نکات کلیدی در انتخاب روغن گیربکس
-
نوع گیربکس خودرو را دقیق بشناسید (AT, MT, CVT, DCT)
-
دفترچه راهنمای خودرو را بررسی کنید؛ حتی روغن اشتباه از برند معروف هم مضر است!
-
در خودروهای سنگین و تجاری، به گواهی سازنده مانند ZF، Allison یا MAN توجه شود
-
در DCT و CVT، فقط از روغن مخصوص استفاده کنید – روغن اشتباه = خرابی سریع
-
برندهای معتبر را انتخاب کنید که استانداردها را کامل روی بسته درج کرده باشند
✍️ نتیجه‌گیری
درک استانداردهای روغن گیربکس، تنها راه مطمئن برای انتخاب روغن صحیح و افزایش عمر مفید سیستم انتقال قدرت است. با شناخت صحیح API GL، ATF، CVT و DCTF و توجه به سازگاری با گیربکس خودرو، می‌توانید از هزینه‌های سنگین تعمیرات و افت راندمان جلوگیری کنید.
سایت کارنوئل با مشاوره تخصصی و ارائه محصولات دارای تأییدیه‌های بین‌المللی، مرجع اصلی شما برای انتخاب روانکار مناسب است.
تعداد بازدید : 27
نظرات دیگران؛